Zorg voor Jeugd Groningen is een digitaal signaleringssysteem, waarmee professionals snel en efficiënt informatie kunnen uitwisselen. Dankzij Zorg voor Jeugd Groningen blijft elke risicojongere in beeld en kunnen professionals uit de jeugdzorg, gezondheidszorg, werk en inkomen, welzijn en onderwijs door middel van een signaal hun zorgen melden over een jeugdige en activiteiten op elkaar afstemmen. Ook politie en justitie kunnen signalen in het systeem afgeven. De gemeenten zorgen ervoor dat alle instellingen, teams en andere betrokkenen goed samenwerken. De gemeente is er ook verantwoordelijk voor dat de zorg voor een kind of jongere op basis van de informatie uit Zorg voor Jeugd Groningen goed wordt ingevuld en gecoördineerd.
Met een signaal geeft een melder aan dat hij of zij zich zorgen maakt en een risico ziet voor een gezonde ontwikkeling van een kind of jongere. Zo’n risicomelding kan bijvoorbeeld gaan over ernstige leer- of gedragsproblemen op school. Een signaal kan ook te maken hebben met de omgeving van de jongere, waardoor hij of zij een risico loopt.
In Zorg voor Jeugd Groningen wordt geen inhoudelijke informatie opgeslagen. Het gaat alleen om de zogenoemde ‘dat-informatie’. Dit betreft:
Zorg voor Jeugd Groningen is dus uitdrukkelijk geen Elektronisch Kinddossier.
In de jeugdzorgsector werken vele instellingen samen. Elke instelling voelt zich vanuit zijn eigen invalshoek zeer verantwoordelijk voor de problemen van of met jeugdigen. Voor een optimale samenwerking is coördinatie, informatie-uitwisseling en afstemming uiterst belangrijk. Toch is dat nog niet altijd vanzelfsprekend. Soms gaat het niet goed en dan dreigt er een jongere tussen wal en schip te vallen.
Het is de taak van de gemeente en provincie om ervoor te zorgen dat de afstemming tussen instellingen beter verloopt, zodat elke jongere tijdig die hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. Belangrijk hierbij is dat één organisatie als verantwoordelijke wordt aangewezen. Op die manier is voor alle betrokken instellingen duidelijk wie actie onderneemt en bewaakt wat er gebeurt.
Het invoeren van een signaleringssysteem zoals Zorg voor Jeugd Groningen is voor gemeenten een wettelijke verplichting. Zij hebben vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) de taak om problemen bij jeugdigen vroegtijdig te signaleren en coördinatie van zorg te organiseren. Bovendien zijn zij verplicht om met het lokale signaleringssysteem aan te sluiten op de landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR), zodat kinderen en jongeren over de grenzen van hun eigen gemeente of provincie in beeld blijven.
Het is van belang om vanaf de eerste levensfase de jeugdige, zijn gezin en zijn omgeving te beoordelen op risico’s voor de psychische, lichamelijke, cognitieve en sociale ontwikkeling en dit gedurende de levensloop te volgen. Vroegtijdige signalering voorkomt dat risico’s problemen worden en dat problemen zich verergeren. Wanneer alle betrokken partijen in de keten gebruik maken van een signaleringssysteem ontstaat inzicht in de problemen van een jeugdige.
Naast de vroegtijdige signalering is het van cruciaal belang dat partijen vastleggen wie de procescoördinatie uitvoert wanneer meerdere partijen betrokken zijn bij een jeugdige. Het begeleidingsproces rondom een jeugdige wordt dan vroegtijdig op elkaar afgestemd en vanaf het begin (de start van het proces) is duidelijk wie de verantwoordelijkheid heeft.
Zorg voor Jeugd Groningen vindt zijn oorsprong in het Bestuursakkoord Jeugdzorg 2008-2012. Hierin spraken de Groninger gemeenten en de provincie onder meer af om Centra voor Jeugd en Gezin in te voeren en ter ondersteuning van deze centra ook een provinciebrede verwijsindex: het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen in te stellen.
Inmiddels is er een nieuw bestuursakkoord . Daarin is afgesproken om Zorg voor Jeugd Groningen in ieder geval te verlengen.
Elke gemeente heeft een plek waar ouders, kinderen en jongeren met al hun vragen terecht kunnen; het Centrum voor Jeugd en Gezin. De hulpverleners in het Centrum voor Jeugd en Gezin kunnen alle ‘lichte’ vragen beantwoorden en kleine problemen verhelpen. Als de problemen ernstiger zijn en een kind of jongere meer hulp nodig heeft, kan het Centrum voor Jeugd en Gezin ervoor zorgen dat het kind zo snel mogelijk intensievere hulp krijgt.