Met de meeste kinderen en jongeren gaat het gelukkig prima. Maar soms komen jeugdigen in de problemen. Zorg voor Jeugd is een eenvoudig systeem om problemen bij jeugdigen vroegtijdig te signaleren en vervolgens de coördinatie van zorg te organiseren. Op deze manier moet de samenwerking tussen hulpverlenende organisaties efficiënt en effectiever worden ingezet, om zo vroegtijdig hulp aan kinderen en jongeren, maar ook de ouders (1 gezin, 1 plan) aan te bieden.
Het is de taak van de gemeente om ervoor te zorgen dat de afstemming tussen instellingen beter verloopt, zodat elke jongere tijdig die hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. Belangrijk hierbij is dat één organisatie als verantwoordelijke wordt aangewezen, zodat voor alle betrokken instellingen duidelijk is wie actie onderneemt en bewaakt wat er gebeurt.
De gemeente Dordrecht heeft het Zorg voor Jeugdsysteem in juli 2008 ingevoerd. De overige Drechtsteden en AV-gemeenten voerden het systeem in op 10 juni 2009.
Vroegtijdige signalering voorkomt dat risico’s problemen worden of dat problemen verergeren. Wanneer alle betrokken partijen in de keten gebruik maken van een signaleringssysteem ontstaat integraal inzicht in de problemen van een jeugdige. Door coördinatie van zorg weten partijen vroegtijdig wie er in de keten betrokken is bij de jeugdige.
Naast de vroegtijdige signalering is het van cruciaal belang dat partijen vastleggen wie de zorgcoördinatie heeft op het begeleidingsproces wanneer meer partijen betrokken zijn bij een jeugdige. Het begeleidingsproces rondom een jeugdige wordt dan vroegtijdig op elkaar afgestemd en vanaf het begin (de start van het proces) is duidelijk wie de verantwoordelijkheid heeft. De Drechtsteden en AV-gemeenten hebben het belang van vroegsignalering onderstreept.
De gemeenten hebben gekozen voor het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd (0-23 jaar). Het systeem Zorg voor Jeugd is een ondersteunend hulpmiddel dat effectief kan worden ingezet in de zorgketen.
Het hulpmiddel ondersteunt de volgende processen:
vroegsignalering
Instellingen die aangesloten zijn op het Zorg voor Jeugdsysteem kunnen signalen registreren op het moment dat er zorgen zijn over een jeugdige;
samenwerking
De samenwerking tussen de instellingen wordt beter ondersteund omdat instellingen in het Zorg voor Jeugdsysteem zien wie allemaal betrokken zijn bij een jeugdige. Instellingen vinden elkaar sneller;
zorgcoördinatie
Het systeem beschikt over de functionaliteit om een instelling verantwoordelijk te maken voor de coördinatie van zorg in de keten. Voor alle betrokken instellingen is duidelijk wie eindverantwoordelijk is in de keten
Het is van belang om vanaf de eerste levensfase de jongere, zijn gezin en zijn omgeving te beoordelen op risico’s voor de psychische, lichamelijke, cognitieve en sociale ontwikkeling en dit gedurende de levensloop te volgen. Vroegtijdige signalering voorkomt dat risico’s problemen worden en dat problemen zich verergeren. Wanneer alle betrokken partijen in de keten gebruik maken van een signaleringssysteem ontstaat integraal inzicht in de problemen van een jongere.
Naast de vroegtijdige signalering is het van cruciaal belang dat partijen vastleggen wie de regie heeft op het begeleidingsproces wanneer meer partijen betrokken zijn bij een jongere. Het begeleidingsproces rondom een jongere wordt dan vroegtijdig op elkaar afgestemd en vanaf het begin (de start van het proces) is duidelijk wie de verantwoordelijkheid heeft en waar de doorzettingsmacht ligt.
Het signaleringssysteem slaat geen inhoudelijke informatie over de jongeren op. Vanwege de privacy wordt alleen geregistreerd DAT er een melding is gedaan. De aard van de melding en behandeling worden in het signaleringssysteem niet bijgehouden. Die informatie blijft in het dossier bij de desbetreffende hulpverlener.
Zorg voor Jeugd sluit aan op de landelijke ontwikkelingen die zijn ingezet. Zo is het systeem gekoppeld aan de landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR), zodat ook signalen over de grenzen van de proncincie heen worden uitgewisseld.
Het invoeren van het signaleringssysteem heeft de volgende doelen: